فهرستها
معرفی سیم افشان
قبل از هر چیزی باید توضیحی راجع به سیم افشان داده شود. طبق لغت نامه ی دهخدا کلمه ی افشان به معنی های منتشر متفرق پراکنده و… می باشد. و همچنین بیان شده که نام روستایی است از توابع منطقه آشار در شهرستان سرباز که در استان سیستان و بلوچستان ایران است واقع شده است. اما خب در حیطه ی صنعت سیم و کابل کلمه ی افشان به یک دسته از محصولات مربوط به سیم و کابل نسبت داده می شود که هادی آن ها برحسب استاندارد ملی کشور ایران به شماره ISIRI 3084 و یا به صورت دیگر استاندارد بین المللی IEC 60228 از نوع دسته پنج و یا ششم میباشد.
سیم افشان دارای ویژگی های بسیار زیادی است که اگر از آن ها نام ببریم می توانیم به انعطاف پذیر بودن بسیار زیاد سیم افشان در قیاس همراه با سیم های مفتولی بپردازیم.
شرکت راهدار صنعت کیهان اولین تولیدکننده سیم و کابل نسوز افشان و کابل اعلام حریق افشان استاندارد در ایران!
سیم افشان چیست؟
در حالت کلی سیم افشان (Multicore Wire) یک سیم تک رشته ای است که جنس هادی آن از فلز مس می باشد و جنس عایقی که در این سیم بکار رفته آمیزه پلیمر پی وی سی می باشد که در واقع از نوع پلیمر PVC/C می باشد. در بسیاری از مواقع از سیم افشان در درون وسایل برقی و همچنین محافظت از سیم های روشنایی بخش در فضا ها و محیط های خشک در داخل لوله ها و در زیر و روی گچ استفاده می شود.
ولی خب دقت داشته باشیدکه استفاده کردن از این سیم که قبلا هم گفتیم همان سیم انعطاف پذیر یا سیم قابل انعطاف می باشد. برای نصب شدن مستقیم بر روی سینی کابل کانال کابل کشی و مخازن اصلا توصیه نمی شود و در واقعیت مجاز نمیباشد. ولتاژ نامی در سیم های افشان در ولتاژهای مختلف متغیر میباشد. مثلا ولتاژ نامی در سیم های افشان 300/500 ولت در سیم های افشان تا سطح مقطع یک میلی متر مربع میباشد.
همچنین در سیم های افشان با سطح مقطع بیشتر از یک میلی متر مربع 450/750 ولت می باشد.
کاربرد سیم افشان
همان طور که قبلا هم گفتیم سیم افشان که به سیم انعطاف پذیر معروف و قابل شناسایی است. به طور کلی برای نصب وسایل الکتریکی نگهداری از سیستم های روشنایی مناسب است به شرط قرار گرفتن در محیط های کاملا خشک مثلا درون لوله ها و یا اگر در زیر یا روی سطح گچی هم قرار بگیرد مشکلی ایجاد نمی کند.
انواع سیم افشان
براساس مشخصه ی ولتاژ نامی سیم افشان به دو دسته تقسیم بندی می شود:
دسته اول سیم افشان با ولتاژ نامی 500/300 ولت این نوع سیم با ولتاز ذکر شده برای نصب شدن در درون لوله ها و در زیر و یا روی گچ و همچنین قرار گرفتن درون لوله های پلاستیکی و یا خرطومی مناسب و بسیار کارآمد هستند. اما دسته دوم از این سیم افشان ها سیم افشان هایی هستند که دارای ولتاژ نامی 450/750 ولت هستند که این سیم افشان برای نصب شدن درداخل وسایل الکتریکی مراقبت کردن سیستم های روشنایی و… درمحیط هایی اند که خشک است ومانند حالت قبل درون لوله ها ویا در رو یا زیر گچ قرار می گیرند.
نام گذاری در سیم افشان
NYAF در روش کد گذاری سیم ها و همچنین کابل های برق با بیشترین ولتاژ 450/750 ولت یک نام برای سیم افشان است که طبق استاندارد VDE تعیین شده است بهتر است هر کدام از این حروف را که طبق این روش کدگذاری مشخص شده اند را مورد بررسی قرار دهیم.
کد گذاری N نامئ گذاری برحسب استاندارد Y را نمایش می دهد VDE موارد عایق و محافظ به کار گرفته شده در ساختمان سیم افشان که از جنس پلیمر پی وی سی است را نشان می دهد. و همچنین AF هادی افشان را نمایش می دهد. این نکته را در خاطر داشته باشید که سیمهای افشان طبق ملزومات درج شده در استاندارد ENELEC HD 361 نیز که برحسب ولتاژ نامی به شکل H07V-K و H05V-K نام گذاری میشوند.
سیم افشان آلومینیومی
طبق ملزومات استاندارد ملی ایران شماره 30840 و همچنین استاندارد بین المللی IECN 60228 جنس هادی افشان که قبلا هم گفتیم هادی با قابلیت انعطاف پذیری می باشد در دسته های پنجم و ششم بایستی از فلز مس تهیه شده باشند و همچنین استفاده از فلز آلومینیوم تحت عنوان هادی در سیم و کابل تنها هادیهای مفتولی و نیمه افشان که سطح مقطع 10 میلیمتر و بالاتر دارند مجاز اعلام شده است.
لیکن افزایش بی سابقه قیمت مس اغلب تولید کنندگان و مصرف کنندگان سیم و کابل را تحریک کرده که به جای مس از آلومینیوم استفاده کنند. اما شایان به ذکر است که این انتخاب و جایگزینی در سیستم های انتقال و همچنین توزیع نیروی برق مناسب و کارآمد است اما در مصرف عمومی یا سیم کشی های داخلی مخصوصا تحت عنوان هادی در سیم افشان توآم با اشکالات فنی می باشد.
فلز آلومینیوم به علت مقاومت الکتریکی بسیار قوی احتمال اکسیدشدن و یا خوردگی در کنار و یا برخورد با دیگر فلزات انبساط خط بیار بالا احتمال خروج از محل اتصال در هنگام تغییرات حاصل از دما و قطع شدن رشته های مربوط به این نوع هادی به دلیل این نوع فشار اتصالات مناسب برای استفاده در هادی هایی با نوع افشان نمیباشند.
تفاوت سیم افشان با سیم مفتولی
سیم افشان در مقایسه با سیم مفتولی که همان سیم خشک یا سیم نصب ثابت است انعطاف پذیری بیشتری دارد به همین دلیل از سیم های افشان در داکت های زیرزمینی ماشیت آلات و همچنین تابلوهای فرمان که در آنها انعطاف پذیر بودن بسیار مهم و ضروری است کاربرد دارند. این انعطاف پذیری بیشتر برای موادی مناسب است مانند مکان هایی که در آنها تحرک وجود دارد و یا پیچش به صورت پی در پی و پشت سر هم صورت می گیرد و همین انعطاف پذیری است که بیشتر سبب این موضوع می شود.
خوب است بدانید مقاومت الکتریکی سیم افشان بسیار بیشتر از سیم مفتولی است.
برای مثال مقاومت الکتریکی هادی در درون سیم افشان با سطح مقطع 1/5 میلی مترمربع به میزان 13/3 اهم بر کیلومتر و همچنین در سیم مفتولی با همین مقطع مقدار 12/1 اهم بر کیلومتر میباشد. به علت موجود بودن رشته های هادی با طول تاب یا همان پیچش مشخص در هادی سیم افشان این تفاوت به وجود می آید. قابل ذکر است که بگوییم تفاوت در مقاومت الکتریکی هادی سیم افشان به نسبت سیم مفتولی خیلی هم قابل چشمگیر نیست اما ممکن است در موارد ویژه ای و یا متراژهای بالاتر تاثیرخود را خیلی بیشتر به نمایش بگذارند.
سیم افشان ارت
نوع دیگری از انواع سیم افشان، سیم افشان ارت میباشد که معمولا عایق آن به رنگ سبز و زرد است و این گونه تولید می شوند. ارت (Earth) به معنی زمین است که در عرصه ی صنعت برق به آن سیستم اتصال زمین میگویند. واژه ی Salur یا ارت با بررسی کاربردهای آن دارای معنی های گوناگونی در مهندسی برق می باشد. در یک مدار الکتریکی زمین می توتند به شکل یک نقطه ی مبدا باشد که براساس آن سایر ولتاژ های الکتریکی را می توانند مورد بررسی قرار دهند.