کابل آلومینیومی چیست؟
کابل‌هایی که در امور برق کشی مورد بهره برداری قرار می‌دهیم، دارای هادی‌هایی از جنس‌های مختلف به منظور رسیدن به کارایی‌های متفاوت هستند. اغلب این کابل‌ها با هادی از جنس مس تجهیز می‌شوند، اما نوعی کابل نیز وجود دارد که از رسانای آلومینیم در ساخت آن به کار رفته است و در قالب کابل آلومینیومی عرضه می‌شود.
کابل آلومینیوم دارای پنج دسته مجزا به نام‌های کابل زمینی، کابل هوایی، کابل خود نگهدار، کابل فشار قوی و کابل‌های 16*4 می‌باشد. کابل آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالتری دارد. از این رو جریان الکتریکی در کابل‌های مسی بهتر منتقل می‌شود. در انتخاب سطح مقطع کابل‌های آلومینیومی نسبت به نمونه‌های مسی از اعداد و ارقام بزرگ‌تری بهره می‌برند تا مقاومت ذاتی آلومینیوم باعث بالا رفتن دمای کابل و افت ولتاژ نشود و همان کیفیتی که در کابل‌های مسی شاهد هستیم در آنها نیز مشاهده کنیم.
با این نگاه آلومینیوم یک جایگزین عالی برای مس به علت قیمت مقرون به صرفه‌تر و کارکردی همانند مس است. کابل آلومینیومی از هادی آلومینیوم بهره می‌برد و به منظور بالا بردن صرفه اقتصادی شبکه‌های برق‌رسانی از ترکیب کابل‌های آلومینیومی و مسی در کنار هم استفاده می‌کنند تا قیمت بالای مس سبب افزایش هزینه‌های نهایی پروژه‌های کابل کشی نشود.
مطلب پیشنهادی: تاریخچه سیم و کابل
همان‌طور که اشاره نمودیم با افزایش سطح مقطع کابل آلومینیومی مقاومت الکتریکی را در آن کاهش داد و بدین طریق شرایط آن را برای انتقال جریان الکتریکی مساعد می‌سازند. به علت جایگزینی خوب کابل‌های آلومینیومی به جای کابل مسی، امروزه در ساخت تأسیسات برقی، خطوط انتقال نیرو، پست‌های توزیع برق و در مکان‌هایی که ولتاژ و دمای بالا کارکرد کابل‌ها را مختل می‌سازد، بدون مشکل از کابل‌های آلومینیومی استفاده می‌کنند.
همچنین از کابل‌های آلومینیومی به راحتی در محیط های باز مانند تیر چراغ برق و… میتوان استفاده کرد زیرا خطر سرقت این کابل‌ها کمتر است.
مطلب پیشنهادی: کابل سیلیکونی چیست و چه کاربردی در صنعت دارد؟
انواع کابل آلومینیومی
کابل زمینی، کابل هوایی، کابل خود نگهدار، کابل فشار قوی و کابل‌های 16*4 انواع کابل آلومینیومی را تشکیل می‌دهند. کابل آلومینیومی زمینی برای مصارف با ولتاژ پایین مناسب است و اغلب در مدل‌های دو، سه یا چهار رشته تولید می‌شود که در نمونه‌های چهار رشته، گاهی تمامی رشته‌ها سطح مقطع یکسانی دارند، اما در برخی موارد یکی از رشته‌ها را با سطح مقطع متمایز به نول اختصاص می‌دهند.
کابل هوایی نیز با مقاومت خوب در فضاهای خارجی همچون دکل‌های برق، تیرهای برق پر کاربرد است. کابل خود نگهدار نوع دیگر کابل است که به منظور انتقال برق از پست‌ها به سیستم‌های خانگی، صنعتی، کشاورزی و… ساختار آن توسط فرآیندهای خاصی تغییر کرده و خواص الکتریکی و مکانیکی و به طور کلی عملکرد آن بهبود یافته است.
از کابل فشار قوی نیز در عرصه‌هایی که ضربه، فشار و صدمات فیزیکی وجود دارد، به صورت دفنی در زمین استفاده می‌کنند و نگران نفوذ مواد شیمیایی، نفتی، اشعه فرابنفش و… به ساختار آن و تخریب بافتش به هیچ وجه نیستند. در آخرین بخش تفکیک کابل آلومینیومی، کابل 16*4 قرار می‌گیرد که دارای 4 رشته با سطح مقطع 16 میلی‌متر مربع بوده و قابلیت استفاده در نصب زمینی خطوط فشار ضعیف سه فاز را دارد که به نسبت ویژگی‌هایش تقاضا برای خرید آن بالا است.
مزایای کابل آلومینیومی
با انتخاب صحیح کابل آلومینیومی (Aluminum Cable) و جایگذاری مناسب آن در شبکه‌های توزیع برق فشار ضعیف میتوان از عملکرد و کارایی بالای آن و همچنین مزایایش چون انتقال مؤثر جریان الکتریکی، سازگاری با فلزات دارای خواص الکترومکانیکی خالص‌تر و وزن کم بهره برد. البته این نوع کابل با انعطاف‌پذیری خوب، مقاومت عالی در برابر خوردگی و فناوری پردازش و اتصال توانایی خود را برای حضور در عرصه‌های فشار ضعیف و متوسط نیز به اثبات رسانده است.
به مدد مزایای کابل آلومینیومی میتوان کنترل کیفیت، ارتقا فناوری و در نهایت ایمنی بیشتر سیستم کابل کشی را شاهد بود. البته برای بهره بردن از این مزایای باید در زمان خرید این کابل‌ها به سطح مقطع، تعداد رشته، افت ولتاژ، اندازه تأسیسات و… توجه نمود، زیرا این کابل‌ها بر اساس طول، سایز، عرصه کارکرد که فشار ضعیف یا متوسط است، دارای طراحی‌های متفاوتی هستند.
مطلب پیشنهادی: مشخصات کابل نسوز چیست و چه استانداردهایی دارد؟
تفاوت کابل آلومینیومی با کابل مسی
با وجود اینکه کابل آلومینیومی با نمونه‌های مسی از نظر عملکرد یکسان است، اما در برخی مشخصه‌ها تفاوت‌های را شاهد هستیم که در ادامه به صورت فهرست وار به بیان و معرفی تفاوت این کابل با کابل مسی می‌پردازیم تا کارایی آنها نیز در همین حین مشخص‌تر شود.
- مقاومت الکتریکی بیشتر کابل آلومینیوم به نسبت کابل مسی
- انتقال راحت‌تر جریان الکتریکی در کابل مسی در مقایسه با کابل آلومینیوم
- قابلیت دسترسی آسان و قیمت پایین‌تر کابل آلومینیومی در مقابل کمیاب و گران‌بها بودن مس
- وزن کمتر کابل آلومینیومی به نسبت کابل‌های مسی در یک متراژ مشخص و یکسان
- دوام و مقاومت بیشتر مس در مقایسه با آلومینیومی
- احتمال خوردگی و پارگی آلومینیومی در شرایط جوی نامساعد یا هم جواری با مواد شیمیایی
- عدم استفاده از آلومینیومی در کابل‌های افشان به دلیل شکنندگی بیشتر آن نسبت به مس
- بالا بودن احتمال آتش سوزی و اتلاف انرژی در کابل‌های آلومینیومی در مقایسه با نمونه‌های مسی
مزایای استفاده از کابل‌های خود نگهدار
همان‌طور که گفتیم ساختار منحصر به فرد کابل‌های خودنگهدار سبب شده استفاده از آن روز به روز در حال گسترش باشد، از این جهت در کابل کشی‌ها برای برق سه فاز و تک فاز به صورت مشترک میتوان از این کابل‌ها بهره برد. اغلب به منظور طراحی کابل سه فاز خود نگهدار از شش رشته و در نوع تک فاز از چهار یا سه رشته بهره می‌برند.
مزایای استفاده از کابل‌های خودنگهدار را میتوان کاهش احتمال دزدی و سرقت کابل‌ها که امری رایج در نمونه‌های مسی است و همچنین کوتاه نمودن زمان راه‌اندازی و نصب ساده‌تر برشمرد. البته ایمنی که این کابل‌ها بر فضا حاکم می‌کنند، همتا ندارد و اغلب به علت کاهش احتمال آتش سوزی آنها را در حجم زیاد خریداری می‌نمایند. البته امکان استفاده در معابر با عرض کم نیز سبب شده در فضاهای عمومی بدون نگرانی بتوان به نصب و اجرای این نوع کابل آلومینیومی خاص پرداخت.
معایب استفاده از کابل‌های خود نگهدار
معایب استفاده از کابل‌های خود نگهدار بیشتر بر نوع پوشش آنها استوار است، زیرا در این نوع برخلاف انواع دیگر کابل آلومینیومی یک لایه پوشش خاص طراحی شده که نه تنها وزن بیشتر آن را رقم زده، بلکه مقاومت آن را در برابر تابش آفتاب کاهش داده و در مناطق مرطوب با خطر پوسیدگی این کابل را همراه ساخته است.
البته در مناطق کوهستانی نیز به علت عدم به صرفه بودن این کابل‌ها متصدیان امور از نصب آن اجتناب می‌ورزند. یکی دیگر از معایب استفاده از کابل‌های خودنگهدار سخت بودن گزینش و تهیه این کابل‌ها است. توجه به نکات مهم در زمان خرید مانند سطح مقطع فاز و نول، نوع نگه دارنده و… مهم است و به هیچ وجه نباید جزء خطاهای محاسباتی قرار گیرند، زیرا کوچک ترین بی دقتی سیستم کابل کشی را دچار نقص می‌نماید.
کابل هوایی آلومینیومی
کابل هوایی آلومینیومی خود شامل سه دسته مجزاست که هر کدام عرصه‌ای خاص را نشانه گرفته و در آن خوش می‌درخشند. کابل آلومینیومی هوایی ACC که از آلومینیوم آنیل نشده ساخته و برای ولتاژهای متوسط و کم، کاربرد دارد و دارای تحمل کششی بالا در زمان نصب است.
کابل آلومینیومی هوایی AAAC که اگر به دنبال کابل هوایی برای ولتاژهای متوسط به بالا هستید، انتخاب خوبی است. کابل آلومینیومی هوایی ACSR که با آلومینیوم آنیل نشده خود، برای هدایت ولتاژهای بسیار قوی مناسب است.
شرکت راهدار صنعت کیهان اولین تولید کننده انواع سیم و کابل مطابق با استانداردهای روز اروپا و ضوابط سازمان آتش نشانی تهران با نام تجاری سیل کیبل و سیل فایر در ایران، با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.
لینک کوتاه: https://rsk-co.com/?p=922